filologikispoudi.edu

Μέτρο στην ποίηση Έχουμε σίγουρα προσέξει πως έναν στίχο όταν τον διαβάζουμε φωναχτά, δημιουργείται ένα αίσθημα ρυθμού. Ο ρυθμός στη νεοελληνική ποίηση βασίζεται στον τόνο και συγκεκριμένα στην εναλλαγή τονισμένων και άτονων συλλαβών. Αυτή η εναλλαγή τονισμένων και άτονων συλλαβών δε γίνεται πάντα με τον ίδιο τρόπο ούτε ακολουθείται πάντα το ίδιο σχήμα. Σχηματίζονται οι παρακάτω τρεις συνδυασμοί: §    Ιαμβικό μέτρο/ίαμβος §   Τροχαϊκό μέτρο/τροχαίος §   Αναπαιστικό μέτρο/ανάπαιστος Ιαμβικό μέτρο Ο συνδυασμός μιας άτονης και μιας τονισμένης συλλαβής (ῠῡ). Η λέξη πχ «παιδί» αποτελεί ένα συνδυασμό άτονης και τονισμένης συλλαβής και γι’ αυτό λέμε ότι η λέξη αυτή αποτελεί ένα ίαμβο. Οι στίχοι που είναι γραμμένοι σε μια τέτοια εναλλαγή άτονων και τονισμένων συλλαβών είναι γραμμένοι σε ιαμβικό μέτρο. Έναν στίχο τον μελετάμε όχι μόνο με βάση το μέτρο που είναι γραμμένο, αλλά τον αριθμό των συλλαβών ενός στίχου (επτασύλλαβος, ενδεκασύλλαβος, δεκαπεντασ...

\ Ομοιοκαταληξία Ζευγαρωτή (ααββ)   Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο  βασιλεύει • Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί και η μάνα το  ζηλεύει . Τα μάτια η πείνα εμαύρισε •  στα μάτια η μάνα  μνέει . Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και  κλαίει . Δ.Σολωμός Πλεχτή (αβαβ) Δεν ξέρω πώς να σου το ειπώ. Μα ο δρόμος χτες το βράδυ μες στη σταχτιά τη συννεφιά σα θέατρο είχε γίνει. Μόλις φαινόταν η σκηνή στ’ ανάριο το σκοτάδι και σα σκιές φαινόντανε μακριά μου οι θεατρίνοι Λ. Πορφύρας Σταυρωτή (αββα)   Φυσάει το αεράκι μ’ ανάλαφρη φόρα και τες τριανταφυλλιές αργά σαλεύει • στις καρδιές και στην πλάση βασιλεύει ρόδινο σούρουπο, ώρα μυροφόρα Κ. Παλαμάς   Πηγή: «Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων», Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, σελ. 134-135   Δρακόπουλος Κωνσταντίνος   Άσκηση Να βρεις το είδος της ομοιοκαταληξίας στα παρακάτω ποιήματα. Μα από το πολύ να μ’ έχει ο κόσμος Νάρκισσο κ’ Ερμή, η καταχ...

  Βασικά σχήματα λόγου   Αναδίπλωση Η επανάληψη της τελευταίας λέξης ή φράσης μιας πρότασης στην αρχή της επόμενης πχ Τ’άλογο, τ΄άλογο! Ομέρ Βρυώνη Άρση - θέση Πρώτα λέγεται κάτι που δεν ισχύει και στη συνέχεια κάτι που ισχύει πχ Εγώ δεν είμαι ανήσυχος, τρομοκρατημένος είμαι Ασύνδετο Η παράθεση όρων ή προτάσεων χωρίς συνδέσμους πχ Δίνει χρόνο, χρήμα, ώρα, αφοσίωση για αυτό τον σκοπό Εικόνες Κάθε περιγραφή απεικονίζει μια πραγματικότητα. Μια εικόνα μπορεί να είναι οπτική, οσφρητική, στατική, ακουστική κα πχ μύρισε τα ευωδιαστά τριαντάφυλλα του κήπου της κυρίας Κυκλικό σχήμα Μια πρόταση, ένα ποίημα, ένα κείμενο τελειώνει και αρχίζει με την ίδια πρόταση πχ Σταθείτε αντρεία σαν Έλληνες και σαν Γραικοί σταθείτε Μεταφορά Οι λέξεις αποκτούν μια διαφορετική σημασία από αυτή που σημαίν...

  Αφηγηματικές Τεχνικές   Αφηγητής με βάση τη συμμετοχή του στα γεγονότα Ομοδιηγητικός Αφηγητής: Ο αφηγητής αφηγείται μια ιστορία στην οποία ο ίδιος είναι από τα πρόσωπα της ιστορίας. Μπορεί να είναι από τα δευτερεύοντα πρόσωπα της ιστορίας ή ο βασικός πρωταγωνιστής. Στην περίπτωση αυτή, στην οποία ο αφηγητής είναι και ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, ο αφηγητής χαρακτηρίζεται ως αυτοδιηγητικός . Ετεροδιηγητικός Αφηγητής: Ο αφηγητής αφηγείται μια ιστορία στην οποία δεν έχει καμία συμμετοχή στα γεγονότα. Η αφήγηση γίνεται συνήθως σε γ ενικό πρόσωπο και ο αφηγητής παίρνει τον ρόλο του «παντογνώστη αφηγητή». Αφηγητής με βάση το αφηγηματικό επίπεδο στο οποίο ανήκει Εξωδιηγητικός Αφηγητής: Ο αφηγητής α βαθμού ο οποίος διηγείται μια ιστορία στην οποία δε συμμετείχε εξωδιηγητικός-ετεροδιηγητικός ή τη δική του ιστορία εξωδιηγητικός-ομοδιηγητικός Ενδοδιηγητικός Αφηγητής: Ο αφηγητής που είναι βασικό πρόσωπο της κύριας ιστορίας και μέσα στο πλαίσιο αυτό διηγείται μια άλλη εγ...