Ομοιοκαταληξία

\

Ομοιοκαταληξία

Ζευγαρωτή (ααββ)

 Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει•

Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί και η μάνα το ζηλεύει.

Τα μάτια η πείνα εμαύρισε• στα μάτια η μάνα μνέει.

Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει.

Δ.Σολωμός

Πλεχτή (αβαβ)

Δεν ξέρω πώς να σου το ειπώ. Μα ο δρόμος χτες το βράδυ

μες στη σταχτιά τη συννεφιά σα θέατρο είχε γίνει.

Μόλις φαινόταν η σκηνή στ’ ανάριο το σκοτάδι

και σα σκιές φαινόντανε μακριά μου οι θεατρίνοι

Λ. Πορφύρας

Σταυρωτή (αββα)

 

Φυσάει το αεράκι μ’ ανάλαφρη φόρα

και τες τριανταφυλλιές αργά σαλεύει•

στις καρδιές και στην πλάση βασιλεύει

ρόδινο σούρουπο, ώρα μυροφόρα

Κ. Παλαμάς

 

Πηγή: «Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων», Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, σελ. 134-135  

Δρακόπουλος Κωνσταντίνος

 

Άσκηση

Να βρεις το είδος της ομοιοκαταληξίας στα παρακάτω ποιήματα.

Μα από το πολύ να μ’ έχει ο κόσμος Νάρκισσο κ’ Ερμή,

η καταχρήσεις μ’ έφθειραν, μ’ εσκότωσαν. Διαβάτη,

αν είσαι Αλεξανδρεύς, δεν θα επικρίνεις. Ξέρεις την ορμή

του βίου μας• τι θέρμην έχει• τι υδονή υπερτάτη

                                                                    Κ.Π Καβάφης

 

Κάτω απ’ τις κουβαροσουκιές

Κάθεται η λωτομάτα

Κόβει ντομάτα για σαλάτα

Καδάμπες και γαντζιές

                                                                        Γ. Σεφέρης

 

Επάνωθέ μου ανέφελη γλυκοχαράζει αυγούλα

Και τα φτερά μου εφύτρωσαν. Πατέρα μου, μανούλα,

μ’ άχαρα νεκρολούλουδα στεφάνια μη μου πλέτε

δε θα πετάξω μόνη μου, σας καρτερώ• μην κλαίτε

                                                                  Α. Βαλαωρίτης

 

Οι Δον Κιχώτες πάνε ομπρός και βλέπουνε ως την άκρη

του κονταριού που εκρέμασαν σημαία τους την Ιδέα.

Κοντόφθαλμοι οραματιστές, ένα δεν έχουν δάκρυ

για να δεχτούν ανθρώπινα κάθε βρισιά χυδαία

                                                                   Κ. Καρυωτάκης

 

Τότε εσήκωνες το βλέμμα

Μες στα κλάιματα θολό

Και εις το ρούχο σου έσταζ’ αίμα,

Πλήθος αίμα Ελληνικό

                                                                      Δ. Σολωμός

 

Έχω καιρό που σου φυλάω καρτέρι

Ανάμεσ’ απ’ τους άλλους, με το μάτι

σ’ εδιάλεξα, σα να ‘σουνα το αστέρι

μόχει η θωριά σου την καρδιά χορτάτη.

                                                                    Α. Σικελιανός

Μέσα μας μια ψυχή από μπόρα κι από πίσσα

Το πονηρό για σε στο λογισμό μας βάζει.

Στη νυχτερίδα όλο για σε μιλούσε η κίσσα,

Κ’ η ακρίδα το παινεύτηκε μ’ εσέ πως μοιάζει

                                                                     Κ. Παλαμάς