Ενότητα 3, Β Γυμνασίου Γλώσσα, Φωνές & Συζυγίες (θεωρία και ασκήσεις)

 

Φωνές & Συζυγίες

Ενεργητική φωνή

Το σύνολο των ρηματικών τύπων που έχουν στο πρώτο ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα την κατάληξη –ω ονομάζεται ενεργητική φωνή.

Πχ λέω, κάνω, παίζω κα.

Παθητική φωνή

Το σύνολο των ρηματικών τύπων που έχουν στο πρώτο ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα κατάληξη –μαι ονομάζεται παθητική φωνή.

Πχ ακούομαι, λέγομαι, δένομαι κα

Αποθετικά ρήματα

Υπάρχουν ρήματα που σχηματίζουν και τις δύο φωνές (ακούω- ακούομαι) αλλά και ρήματα που σχηματίζουν μόνο μία φωνή (πχ ξυπνώ, παίζω, ζω, φαίνομαι, κοιμάμαι κα)

Τα ρήματα που σχηματίζουν μόνο την παθητική φωνή λέγονται αποθετικά.

Συζυγίες

Τα ρήματα που κλίνονται με τον ίδιο τρόπο αποτελούν συζυγίες.

M Στην πρώτη συζυγία ανήκουν ρήματα που τονίζονται στο α΄ πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού ενεστώτα στην παραλήγουσα (κατάληξη –ω και του παθητικού ενεστώτα στην προπαραλήγουσα –ομαι).

M Στη δεύτερη συζυγία ανήκουν ρήματα που τονίζονται στο α΄ πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού ενεστώτα στη λήγουσα (–ώ) και του παθητικού ενεστώτα στην παραλήγουσα ( κατάληξη –ιέμαι, -ούμαι, -άμαι).

Τα ρήματα της β΄ συζυγίας διαιρούνται σε δύο τάξεις :

	Α ΤΑΞΗ	Β ΤΑΞΗ
Ενεργητική φωνή	-ώ, -άς, -ά	-ώ, -είς, -εί
Παθητική φωνή	-ιέμαι, -ιέσαι, -ιέται	-ούμαι, -άσαι, -άται
Παραδείγματα	Αγαπώ, απαντώ, κυβερνώ, κυνηγώ, νικώ, ρωτώ, τιμώ, χτυπώ κα	Λαλώ, αργώ, δημιουργώ, ζω, εξαντλώ, θρηνώ, κατοικώ/ κοιμούμαι, λυπούμαι, φοβούμαι κα

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1.      Από τις προτάσεις που δίνονται, εντοπίστε τα ρήματα και αναγνωρίστε τη φωνή στην οποία ανήκουν. Ποια συλλαβή τους τονίζεται;

 

®    Το κουδούνι της πόρτας και το σπίτι γέμισε μονομιάς από χαρές και γέλια.

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­________________________________________________________________________

®    Αλέξη, πότε θα μάθεις να φέρεσαι;

________________________________________________________________________

®    Ο Σταμάτης ψάχνει να βρει κάποιον εχέμυθο.

________________________________________________________________________

®    Η Ζωή φάνηκε πιο «ανοιχτή» στην έννοια της φιλίας.

________________________________________________________________________

®    Έχει ξεπουλήσει το μεγαλύτερο αγαθό του, την ατομική του ελευθερία.

________________________________________________________________________

®    Μπορεί να δημιουργηθούν κάποιες παρεξηγήσεις.

________________________________________________________________________

®    Μια σταλιά άνθρωπος και στολίζεσαι σαν χίπης.

________________________________________________________________________

®    Ο παράγοντας εμπιστοσύνη ενώνει την παρέα.

________________________________________________________________________

 

2.      Αναγνωρίστε τις συζυγίες στις οποίες ανήκουν τα ρήματα των παρακάτω προτάσεων.

 

Ñ  Έμαθε να δένει τα παπούτσια του από πολύ μικρή ηλικία.

______________________________________________

Ñ  Άργησε να πάει σχολείο σήμερα.

______________________________________________

Ñ  Το οικόπεδο πουλήθηκε σε πού καλή τιμή.

______________________________________________

Ñ  Παρηγορήθηκε από τα λόγια του μετά την αποτυχία.

______________________________________________

Ñ  Γελάστηκε από την ευγενική του φυσιογνωμία.

______________________________________________

Ñ  Σωματοφύλακες φρουρούν το σπίτι όλη την ημέρα.

______________________________________________

Ñ  Συνεχώς ξεχνιέται να της στείλει συγχαρητήρια.

______________________________________________

Ñ  Προσπάθησε πολύ να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες.

______________________________________________